Roodvonk (1886) versus Corona (2020)

Woensdag 18 maart 2020

Corona heeft de wereld in zijn greep. Elk land vecht op zijn manier om dit virus tot stilstand te krijgen. Hulpverleners in alle soorten en maten staan klaar om waar ook een helpende hand uit te steken. We houden het niet tegen, het coronavirus treft iedereen. Op dit moment gelden geen rangen en standen, zijn we allen gelijk.

De wereld heeft vaker te doen gehad met grote epidemieën. Denk bijvoorbeeld aan de pest, of aan de Spaanse Griep nu precies 100 geleden.

Als ik het dichterbij huis zoek, in mijn familiegeschiedenis, ga ik terug naar de 19e eeuw. Nederland ging in de winter van 1885/1886 gebukt onder een roodvonkepidemie, een ziekte die net als corona overdraagbaar is via kleine druppeltjes in de lucht. Roodvonk had in die tijd vaak een dodelijke afloop. Maar net als de corona nu, had roodvonk toen ook een milde variatie.
Ik ben geen viroloog en om alles te begrijpen, neem ik net als jullie alle berichten over het coronavirus tot me. En daarbij laat ik me vooral leiden door het RIVM én de regering.

In de 19e eeuw was dit niet anders. Zo gaven de dienstdoende burgemeesters, via proclamaties, aan hun burgers door welke ziekte er heerste en aan welke regels men zich moest houden. Tevens gaven ze elke week door hoeveel personen er waren besmet en het aantal die eraan waren bezweken. Dit alles kwam ik tijdens mijn research in het archief tegen. De couranten van toen zijn heel indrukwekkend!

Het is maart 1886, de roodvonkepidemie is net als de winter op zijn retour, met nog enkele laatste stuiptrekkingen waart ie door de stad Dordrecht. Burgemeester H.A. Nebbens-Sterling geeft in de Dordrechtse Courant aan dat de Roodvonk bijna over is. Op de valreep raakt de 4-jarige Betje de Kleijn toch nog besmet. Ze moet in quarantaine. Marjanneke, haar moeder, moet dit alles machteloos aanzien. Wat nu? Herstelt Betje van deze nare ziekte? Hoe gaat Marjanneke en het gezin hiermee om?

De antwoorden hierop vindt je terug in mijn historische roman ‘Marjanneke, stoer wijf – (Over)leven in Dordrecht, eind 19e eeuw’. Een heel aangrijpend verhaal over het leven van Joost en Marjanneke, eenvoudige arbeiders, die met hun kinderen in 1884 verhuisden van het platteland naar de grote stad Dordrecht.

Het boek is genomineerd voor publieksprijs The Indie Awards 2019! Het staat nu op de shortlist, 18 april is de prijsuitreiking!

FotoFoto